-
1 adjicio
ad-jicio, jēcī, jectum, ere [ jacio ]1) добрасыватьvoces adjectae (sc. ad aures) C — донёсшиеся (до нас) голоса2) набрасывать, закидыватьmanum a. alicui rei VP — наложить руки на (захватить) что-л.3) причинять, наносить ( vulnera corporis T)4) обращатьa. oculos ad aliquid( ad aliquem) Pl, C и alicui rei C — обращать свои взоры на что-л. (на кого-л.) (с вожделением)a. animum ad aliquem (ad aliquid) T, L или alicui (alicui rei) Pl, L — обратить внимание на кого(что)-л.5) присоединять, прибавлять (aggerem ad munitionem Cs; ad bellicam gloriam laudem doctrinae C)a. latitudinem alicui rei QC — увеличить ширину чего-л.a. celeritati CC — ускорять(huc) adjice O, Sen etc. — сюда добавь, т. е. учти также6) приделывать, пристраивать ( vallo loricam Cs)8) всыпать ( olivas in vas Col); вливать ( sextario aquae dodrantem mellis Col)9) придавать, внушать ( animos alicui O)alicui terrorem a. L — навести ужас на кого-л -
2 expedio
ex-pedio, īvī (iī),ītum, īre [ pes ]1)а) распутывать ( nodum C); высвобождать ( gressum Ap)e. se — выпутаться (ex laqueis C; turbā, v. l. ex turbā Ter)e. se crimine Ter — оправдаться в обвиненииб) развязывать (restim Ap; aliquem illigatum H)2)а) освобождать, избавлять (aliquem ex servitute Pl; aliquem aliquā re или ab, de и ex aliquā re C etc.); помогать, вызволятьe. errantem nemori O — вывести заблудившегося из чащиб) поставить на ноги, вылечить ( aegrōtum CC); благополучно провести ( aliquem per acuta belli H)3) налаживать, обеспечивать ( rem frumentariam Cs); достигать, одерживать ( victoriam Cs)4) вынимать, доставать (Cerĕrem— sc. panem — canistris V); приготовлять (virgas C; arma Cs, V, T; pecunias Su)5) снаряжать, оснащать (naves Cs, T; classem bAl); приводить в боевой порядок ( legiones Cs); подготовлять ( agrum sationibus faciendis Col)6) приводить в порядок, улаживать ( negotia C)e. sarcinulam Pt — уложить свои вещиe. nomina sua C — оплатить свои долгиe. salutem C — обеспечить безопасность, спасти жизньse e. — приготовиться ( ad pugnam L)7) бросать, метать (discum, jaculum H)9) приводить в исполнение, осуществлять ( consilia sua T)10) ликвидировать, сбывать, продавать (musti annonam Col; scruta Pt)11) (тж. verbo e. Ter) излагать, сообщать, рассказывать (aliquid и de aliquā re Pl, Ter, V etc.; originem alicujus rei T; alicujus rei causam V, T)12) содействовать, благоприятствовать13) impers. expĕdit полезно, выгодно ( si ita expedit C) -
3 explico
ex-plico, āvī (uī), ātum (itum), āre1)а) развёртывать ( volumen C)explicitus ad sua cornua lĭber M — развёрнутая до конца (т. е. прочитанная) книгаexplĭcit (=explicitus est) liber Hier — конец книгиб) разворачивать, раскладывать ( merces Pt)e. arĭda ligna in flammas Lcr — превращать сухие дрова в пламя3) разматывать ( fusos M)раскручивать ( funem Vtr); распутывать ( captiones C)4) уложить, убить ( aliquem sagittā Lcn)5) успокоить, заставить утихнуть ( turbidum mare SenT)8) воен. ставить в линию, выстраивать, развёртывать (aciem, copias L)9) приводить в порядок, устраивать (agmen confusum Hirt; convivia M; negotia C, VM); налаживать, организовывать ( rem frumentariam Cs)e. frontem alicujus H — разгладить морщины на чьём-л. лбу, т. е. развеселить кого-л.10) приводить в исполнение, выполнять (consilium, praecepta, mandata C)e. fugam L — бежатьe. iter PJ — совершить путьe. nomen C или pecuniam Dig — уплатить долг11) развивать, объяснять, истолковывать, излагать (causam, rationem alicujus rei, philosophiam, vitam alicujus, de rerum naturā C)12) переводить, перелагать ( summorum oratorum Graecas orationes C)13) выпутывать, освобождать (aliquem ex laqueis C, Sen); избавлять, спасать, вызволять (se C etc.; aegrum CC; Siciliam multis cinctam periculis C)14) доводить до конца, завершать ( quae per defunctum inchoāta sunt Dig) -
4 exuo
uī, ūtum, ere [одного корня с induo ]1)а) извлекать, вынимать (aliquid aliquā re или de, ex aliquā re Pl, V etc.)e. ensem vaginā St — вынуть меч из ноженб) освобождать, выпутывать ( se ex laqueis C)в) отделять ( hordea de paleā O)2)а) снимать, скидывать ( vestem VP)unum exuta pedem (acc. graec.) vinclis V — с одной разутой ногойse e. Pt — раздеватьсяe. aliquem veste Su — снять с кого-л. одеждуб) сбрасывать ( servitutem L); обнажать (lacertos V; membra pellibus H); стряхивать, свергать ( jugum L)3) оставлять ( antiquos mores L); отрекаться, отворачиваться (e. patriam T); отрешаться, отбрасывать ( omnem humanitatem C)e. hominem ex homine C — отречься от всего человеческого4)а) отказываться, расторгать ( amicitiam T)e. obsequium in aliquem T — отказывать в повиновении кому-лб) не соблюдать, не выполнять (jussa, promissa, pacta T); нарушать (pacem, fidem T); отделываться, устранять ( aliquem T)e. animam O — утратить жизнь, умереть5) освобождаться (e. feritatem O, Sen); отнимать, лишать ( aliquem aliqua re)e. alicui aliquid ex animo C — разубедить (разуверить) кого-л. в чём-л.e. silvestrem animum V — утрачивать дикость -
5 implico
im-plico, uī (āvī), itum (ātum), āre1) вплетать, впутывать, запутывать, ( aliquem aliquā re или in aliquid)i. se dextrae patris V — прижаться (прильнуть) к руке отцаimplicitus morbo CJ и in morbum Nep, L — заболев(ший)2) тесно связывать (conjuncti et implicati Cs; i. acies inter se V)se i. или implicari familiaritatibus C — завязать дружественные отношенияimplicari aliqua re C etc. — быть связанным (находиться в сочетании) с чем-л. ( impudentia inscientiā implicata C)i. se societate alicujus C — вступить в тесный союз (соединиться) с кем-л.3) сообщать, передавать, внедрять (vim suam naturis hominum C; ignem ossibus V); перемешивать ( implicari remis L)4) приводить в замешательство (i. ac perturbare aciem Sl); спутывать, сбивать с толку ( aliquem incertis responsis L)5) замешивать, вовлекать, втягивать (implicari bello V, negotiis, erroribus C)implicari aliquo genere vitae или vivendi C — избрать какой-л. жизненный путь6) задерживать, мешать (i. aliquem ne aliquid fiat C)7)а) обвивать, обхватывать, обнимать (bracnia collo alicujus O; lacertos circa colla V)colla laqueis implicuisse O — обмотать шею петлей, т. е. удавитьсяб) увить, повить (tempora ramo V; crinem auro V) -
6 involvo
in-volvo, volvī, volūtum, ere1) катить вверх, вкатывать, взгромоздить ( aliquid alicui rei)Ossac i. Olympum V — громоздить Олимп на Оссу2) скатыватьсяi. secum — (в своём падении) увлекать с собой (silvas, armenta virosque V)involvi alicui rei V — скатиться (рухнуть) на что-л.3) обёртывать, заворачивать, окутывать ( laevam togā Q); обкладывать ( poma argillā Pall); обволакивать (aliquid fumo O; diem umbrā V; vera obscuris V); маскировать ( bellum pacis nomine C); скрывать ( res ab ipsā naturā involutae C); погружать, вовлекать ( atro bello Italiam Sil)4) se i. pass. involvi проникать, проскальзывать, вкрадыватьсяse i. — погрузиться, уйти с головой, предаться (litteris C; otio PJ), облекаться, прикрываться ( suā virtute H) или запутываться ( laqueis interrogationis PJ) -
7 Dira necessitas
тж. Dura necessitasСуровая необходимость.Гораций, "Оды", III, 24, 1-8:Thésaurís Arab(um) ét dívitis Índiae,Térren(um) ómne tuís ét mare públicum;Clávos, nón animúm metu,Nón mortís laqueís éxpediés caput.Ты Аравию всю с Индией пышною,Сушу всю и для всех море открытое,В крышу дома вобьет гвозди железные,И главы из петли смертной не вызволишь.(Перевод Г. Церетели)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Dira necessitas
-
8 constringere
1) связывать, lorris constr. pelles (1. 5 § 1 D. 33, 10). 2) запутывать: constringi ejusdem criminis laqueis (1. 1 C. 9, 5), furoris rabie (1. 2 C. 6, 22). 3) oбнимать: constr. inquisitionem (1. 7 C. 9, 49). 4) стеснять: constr. libertatem (1. 52 § 9 D, 17, 2). 5) обязываться: sponsione se constr. (1. 1 C. 4, 3).Латинско-русский словарь к источникам римского права > constringere
-
9 innodare
связывать: negotia, quae adhuc legum laqueis non sunt innodata, привести в порядок, определять (1. 2 § 18 C. 1, 17. 1. 14 § 1 C. 4, 31).Латинско-русский словарь к источникам римского права > innodare
-
10 laqueus
1) веревка с петлей: animadverti gladio oportet, non - laqueo (1. 8 § 1 D. 48, 19);2) петля: ponere laqueum s. laqueos;laqueum torquere, повеситься (1. 23 § 3 D. 21, 1).
3) nep. сети, узы = vinculum, nexus, iuris laqueis liberari (1. un. C. 5, 2. 1. 4 C. 11, 8).incidere in laq. (1. 29 pr. D. 9, 2. 1. 55 D. 41, 1).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > laqueus
См. также в других словарях:
LAQUEUS — ex Gr. λύγος, υιτεχ, vitex, salix, quod ista primitus laquei fuerint vice. In Graecorum aucupio notissimus fuit, e quibus Archia poeta δειραχςθὲς ἐΰβροχον ἅμμα πετεινῶν, collo onerosum multis laqueis avium rete dixit. et Antipater Sidon. πετεινῶν … Hofmann J. Lexicon universale
LAQUEATAE Vestes — apud Brompton. A. C. 1188. Ibi statutum fuit in Anglorum gente, ne quis escarleto, sabelino, vario vel griseo aut vestimentis laqueatis uteretur; et in Regula Fra. trum Hospitalis S. Iuliani in Anglia, Habeant tunicam de russeto; cum capucio de… … Hofmann J. Lexicon universale
VULPES — I. VULPES Varroni quasi volipes, melius ex Graeco ἀλώπηξ, quod παρὰ τὸ ἀλᾷν τὸν ὦπα quia per ambages et gyros cursitando fallit quasi oculos, adeoque, ut ait Philosophus, Histor. animal. l. 1. c. 1. animal est πανοῦργον καὶ κακοῦργον. Unde ἀλιτρὴ … Hofmann J. Lexicon universale
Liste de locutions latines — Cet article contient une liste de locutions latines présentée par ordre alphabétique. Pour des explications morphologiques et linguistiques générales, consulter l article : Expression latine. Sommaire A B … … Wikipédia en Français
Heraklas — Heraclas was a Greek physician of the 1st century A.D. whose descriptions of surgeons knots is preserved in book 47 of the medical writings of Oribasius. He describes 18 types of knots. Accompanying illustrations were added by Renaissance… … Wikipedia
Nordgermanische Religion — Als Nordgermanische Religion wird die Gesamtheit von Kulten und diesen zugrunde liegenden religiösen Vorstellungen verstanden, die in vorchristlicher Zeit im skandinavischen Raum verbreitet waren. Inhaltsverzeichnis 1 Hintergrund 2 Vorwikingische … Deutsch Wikipedia
Morse (animal) — Pour les articles homonymes, voir Morse. Morse … Wikipédia en Français
AUCHATAE — Scythica gens, ad os Bospori apud quos Hypanis oritur. Val. Flac. l. 6. v. 132. Doctus et Auchates patulo vaga vincula gyro Spargere, et extremas laqueis adducere turmas. Ubi aliqui Anchates … Hofmann J. Lexicon universale
AUCUPIUM — venationis est genus, quod circa volatilia occupatur: estque vel vile vel nobile. Illud, cum aves illectae superfusis retibus includuntur, aut virgis vilcatis detinentur: quod proin, utpote sordidum et illiberalis otii negotium, Platonis legibus… … Hofmann J. Lexicon universale
AVIUM — I. AVIUM civitas inter Tyrum et Sidonem. Strab. l. 16. II. AVIUM collum laqueô constringendi aucupium Graecis olim notissimum. E quibus Archia Poeta laqueum huiusmodi vocat δειραχςθὲς ἐΰβροχον ἅμμα πετεινῶν, collo onerosum multis laqueis avium… … Hofmann J. Lexicon universale
CORAX — I. CORAX Sicyoniorum Rex, post Echireum: Regnavit ann. 30. II. CORAX antiquissimus Rhetor Siculus, circa Olymp. 89. primus artem dicendi, et praecepta conscripsit. Cicero, in Bruto, c. 12. Primus etiam exstitit, qui artem dicendi mercede… … Hofmann J. Lexicon universale